İnsan beyninin büyük boyutu, diğer primatlardan farklı bir özellik olarak kabul ediliyor. Ancak, yapılan yeni bir araştırma, büyük beyin bölgelerinin daha hızlı yaşlanma eğiliminde olduğunu öne sürdü.
Science Advances dergisinde yayımlanan çalışma, 480 insan ve 189 şempanze üzerinde yapılan beyin taramalarını inceleyerek, her iki türün beyninin yaşlanma sürecini karşılaştırdı. İnsanlar ve şempanzeler, bilim dünyası tarafından ortak bir atadan evrimleşmiş kabul ediliyor. Ancak insan beyni, şempanzelerin beyninden üç kat daha büyük.
Araştırma, insan ve şempanze beyinlerinde 17 farklı bölge olduğunu tespit etti. Bazı bölgeler benzer boyutta olmasına rağmen, insanlarda bazı bölgelerin daha geniş olduğu görüldü. Özellikle karar verme süreçlerinde önemli rol oynayan orbitofrontal korteks gibi bölgelerde belirgin farklar gözlemlendi.
Yaşlanma sürecinde, her iki türde de beyinlerin küçüldüğü ancak insan beyninde orbitofrontal korteks gibi bölgelerde bu küçülmenin daha hızlı gerçekleştiği görüldü.
Heinrich Heine Düsseldorf Üniversitesi’nden Dr. Sam Vickery, beyin bölgelerinin hızlı genişlemesinin karmaşık işlevlerle bağlantılı olduğunu belirtti. Büyük beyin bölgelerinin neden daha hızlı yaşlandığını anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu söyledi. Bazı uzmanlar, bu bulguların daha geniş bir örneklemle desteklenmesi gerektiğini belirtti.
University College London’dan antropolog Dr. Aida Gomez-Robles, insanları içeren geniş ölçekli yaşlanma araştırmalarının önemine dikkat çekti. Büyük beyin bölgelerinin hızla yaşlanması, evrimsel avantajın dezavantajını da beraberinde getirdiğini gösteriyor.
Sonuç olarak, insanlara uzun ömür ve hayatta kalma avantajı sağlayan büyük beyin bölgeleri, aynı zamanda hızla yaşlanan bölgeler olmasıyla bir bedelle karşılaşabilir. Dr. Vickery, araştırmanın sonuçlarını özetleyerek, “Muhteşem bir beyin avantajlarıyla birlikte dezavantajları da beraberinde getirebilir,” dedi.
