Günümüzün çay sohbeti masrafları, geçmişle karşılaştırıldığında oldukça pahalı hale gelmiştir. Önceden 4-5 liraya içilen çay, günümüzde maliyet artışları nedeniyle adeta lüks bir tüketim maddesi haline geldi. Örneğin, kıraathanelerde çay fiyatı 10 liraya çıkarken, prestijli kafeler ve otellerde bu fiyat 250 lira kadar yükselmiştir.
EN UCUZU ÇAY OCAĞI VE KIRAATHANELER
İstanbul Kıraathaneci Kahveci Gazinocular Esnaf Odası’nın verilerine göre, çay ocakları ve kıraathanelerde çayın fiyatı net olarak 10 lira olarak belirlenmiştir. Bu tür mekanlarda fiyatlar genellikle semtler arasında değişiklik göstermezken, prestijli kafe ve otellerdeki fiyatlar, maliyetin çok üzerinde seyretmektedir.
ÇAY BAHÇELERİNDE DE FARKLILIKLAR VAR
Çay bahçelerinde bir bardak çayın fiyatı ise 20-35 lira arasında değişmektedir. Ancak özellikle daha ünlü mekanlarda ve büyük kafe zincirlerinde bu fiyat oldukça yüksek seviyelere ulaşmaktadır. Örneğin, İstanbul’daki Beylikdüzü, Bağcılar ve Avcılar gibi bölgelerde çay fiyatları ortalama 25-35 lira civarındayken, Taksim, Beyoğlu ve Karaköy gibi popüler bölgelerde bu fiyat 55-65 liraya kadar çıkmaktadır.
İstanbul’un farklı bölgeleri arasında çay fiyatlarının farklılık gösterdiği de dikkat çekmektedir. Örneğin Sarıyer’in Yeniköy semtinde çay 28 lira, İskele’de 45 lira, Emirgan’da 65 lira, İstinye’de ise daha lüks mekanlarda 90 liraya kadar yükselebiliyor. Sözcü’den Deniz Çağıl’ın aktardığı bilgilere göre, Taksim ve Karaköy’deki ortalama kafelerdeki çay fiyatları 45-55 lira iken, Fişekhane’de bu fiyat 75 lira, Pera Palace’ta 120 lira, Rixos Tersane’de 180 lira, Raffles Hotel’de ise 250 lirayı bulabiliyor.
ÜRETİCİ BİR BARDAK İÇİN 4 KİLO ÇAY SATMAK ZORUNDA
Çay fiyatları tüm bu artışların yanında, 2024 yaş çay alım fiyatlarının ise oldukça düşük kaldığı belirtilmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan açıklama doğrultusunda, bu yıl için yaş çay alım fiyatı kilogram başına 17 lira olarak belirlenmiştir. Üreticilere verilen destekleme bedeli ise 2 lira olarak kaydedilmiştir. Bunun sonucunda, çay yetiştiricileri, prestijli bir mekanda çay içebilmek için ortalama olarak 3,5-4 kilogram çay satmak zorunda kalmaktadır.
ÇAY DEMLEMEK DE MASRAFLI OLDU
Evde çay demlemek isteyenler için de durum pek iç açıcı değildir. Marketlerde bir kilogram çayın ortalama fiyatı 230 liraya kadar çıkarken, en kalitelileri için bu fiyat 300 liraya ulaşmaktadır. Böylece çay severler için çay almak ve demlemenin maliyeti giderek artmaktadır.
Sonuç olarak, çay içmek artık yalnızca sohbet ortamı değil, aynı zamanda büyük bir maliyet yükü haline gelmiştir. Hem dışarıda hem de evde çay tüketimi ciddi bir bütçe gerektirirken, çay üreticileri de düşük fiyatlarla karşı karşıya kalmayı sürdürmektedir. Bu durum, çayın sosyal anlamını ve halk arasında yaygın tüketim alışkanlıklarını da değiştirebilir.