Marshall Adaları bayraklı Advantage Sweet tankeri, Nisan 2023’te Kuveyt’ten Chevron Corp. için taşıdığı 50 milyon dolar değerindeki petrol ile birlikte İran donanması tarafından Hürmüz Boğazı’nda alıkonuldu. Tankerin şu anda uluslararası sularda seyrettiği belirlendi ancak İran geminin ayrılışını doğrulamadı.
Bu olay, ABD hükümetinin İsveç bir şirketin nadir bir cilt hastalığı olan epidermolysis bullosa için özel tıbbi malzeme tedarikini durdurması nedeniyle 6,7 milyar doları aşan tazminat ödemesi verilmesi gerektiği yönünde karar vermesinden sonra geldi. İran başlangıçta Advantage Sweet’in bir başka gemiye çarptığı gerekçesiyle tankeri alı koyduğunu iddia etti ancak bu iddia kanıtlanamadı. Sonrasında İran yetkilileri geminin alı konulmasını bahsi geçen mahkeme kararına bağladı.
300 davacı adına açılan dava sonucunda yaklaşık 20 hastanın öldüğü belirtildi. Epidermolysis bullosa hastalığı, nadir görülen bir genetik rahatsızlık olup vücutta ve gözlerde kabarcıklara yol açar ve hastalar halk arasında “kelebek çocuklar” olarak anılır. Bu karar, ABD’nin İran’a karşı aldığı yaptırımlar ve tazminat taleplerine bir tepki niteliği taşıyor. İran ise ABD’ye 2017 yılındaki bir IŞİD saldırısına karıştığı iddialarıyla karşılık veriyor.
IRNA’ya göre, İranlı yetkililer gemiyi alı koymakla, söz konusu cilt hastalığı için gerekli olan tıbbi malzemelerin tedarikini engelledikleri gerekçesiyle böyle bir adım attıklarını açıkladılar. Ancak bu durum uluslararası camiada büyük bir tartışma yaratmış durumda. Şu anda Advantage Sweet tankeri, uluslararası sularda seyrediyor ve durum hala belirsizliğini koruyor. İran’ın geminin ne zaman serbest bırakılacağına dair açıklama yapmaması ise endişeleri arttırıyor. Özellikle gemidekilerin ve şirketin sahiplerinin güvenliği konusunda ciddi endişeler bulunmakta. Gelişmelerin takip edilmesi ve uluslararası güvenlik önlemlerinin gözden geçirilmesi gerekebilir.
