Salda Gölü’ndeki magnezyum karbonatların, Mars’taki Jezero Krateri’nde bulunan eski göl yataklarıyla gösterdiği benzerlik, ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve bilim camiasının dikkatini bu bölgeye yönlendirdi.
NASA’nın “Perseverance” aracı Mars’taki görevine devam ederken, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden bilim insanları, Salda Gölü ve çevresindeki kayaçları inceleyerek Mars araştırmalarına katkıda bulunmayı hedefliyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi Jeomikrobiyoloji-Biyojeokimya Laboratuvarı ile University College of London’daki Mullard Space Science Laboratory (MSSL) arasında yapılan işbirliği çerçevesinde, Göller Bölgesi’ndeki kayaçların detaylı analizi gerçekleştirilecek.
Proje kapsamında Rosalind Franklin Mars gezgini üzerindeki PanCam ve Enfys cihazları ile MSSL laboratuvarındaki emülatörler kullanılarak kayaçların analizleri yapılacak.
Uzaktan algılama teknikleriyle bu kayaçların jeokimyasal ve jeolojik verileri ortaya çıkarılacak. Bu verilerin ışığında, Mars’taki magnezyum karbonatların oluşum süreçleri hakkında yeni bilgiler edinilmesi amaçlanıyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Jeomikrobiyoloji-Biyojeokimya Araştırma Grubu Lideri Prof. Dr. Nurgül Balcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Salda Gölü’ndeki kayaçların yanı sıra Göller Bölgesi’ndeki diğer örneklerden de yararlanacaklarını belirtti.
Mars’ta magnezyum karbonatların yaygın olduğunu ifade eden Balcı, “Göller Bölgesi’nde de yaygın görülen magnezyum karbonatlar, farklı şekillerde oluşmuş olabilir. Bu oluşumlar, kayaçların üzerinde çeşitli izler bırakır. Biz bu izleri analiz ederek Mars’taki magnezyum karbonatların kökeni hakkında yeni veriler elde edeceğiz.” şeklinde konuştu.
Balcı, University College of London’daki Mars Laboratuvarı’nda benzer araştırmalar yapıldığını ve bu nedenle ortak çalışma kararı aldıklarını dile getirdi.
Göller Bölgesi’ndeki farklı kayaçlardan örnekler alacaklarını ifade eden Balcı, “Rosalind Franklin sondası üzerinde gerçekleştirilen spektral analizleri burada da uygulayacağız. Uzaktan algılama yöntemleriyle bu kayaçların jeokimyasal ve jeolojik verilerini ortaya koymayı planlıyoruz. Elde ettiğimiz verilerle Mars’taki kayaçları karşılaştıracağız.” dedi.
”SALDA, BİZİM İÇİN BU TÜR ÇALIŞMALARA AÇILAN BİR BİLİMSEL KAPI OLDU”
Balcı, Mars’taki kayaçların içeriğini dünya üzerinde anlamanın oldukça zor olduğunu vurgulayarak, “Mars’taki karbonatlar, burada bir zamanlar derin su etkisi, akarsular ve büyük su sirkülasyonu olduğunu gösteriyor. Ancak bu oluşumları daha iyi anlayabilmek için daha fazla veriye ihtiyaç var. Salda ve çevresindeki benzer kayaçlardan elde edilecek veriler, bu konuda bize yardımcı olacak.” şeklinde konuştu.
Çalışmalarında en iyi örneğin Salda Gölü olduğunu belirten Balcı, buranın bilimsel araştırmalar için önemli bir kapı açtığını ifade etti.
Balcı, Göller Bölgesi’nde varsayılanın ötesinde birçok jeolojik ve mineralojik benzerlikler keşfettiklerini söyledi.
Gerçekleştirilecek araştırmanın, uzayda yaşam arayışına katkı sağlamanın yanı sıra gençler için bilimsel merakı da artıracağını belirten Balcı, kurulması planlanan Salda Bilim Merkezi’nin bu konuda önemli bir rol üstleneceğini sözlerine ekledi.
