Enerji Verimliliği Derneği Genel Başkanı Ahmet Erdem, yaptığı değerlendirmelerde Türkiye’de kalıcı yaz saati uygulamasının 2016 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile hayata geçirildiğini belirtti. Bu uygulamanın temel amacının, gün ışığından maksimum derecede faydalanmak olduğunu vurguladı.
Bu uygulamanın etkilerine yönelik yürütülen araştırmaların, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından saat değişikliklerinin bilimsel olarak incelendiğini söyleyen Erdem, sabit saat uygulaması ile önemli ekonomik ve çevresel kazançlar elde edildiğinin altını çizdi. Uygulamanın insanların psikolojik ve sosyolojik etkilerine dair birçok çalışmanın mevcut olduğunu ifade eden Erdem, “Bu araştırmalar ışığında sabit saat uygulamasının insanların hormonal dengesine olumlu katkılar sağladığı görülüyor.” dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘nın verilerine göre, sabit yaz saati uygulamasının başlamasından itibaren 2016 yılının ekim ayından bu yana, 11 milyar kilovatsaat enerji tasarrufu sağlandığı, bu tasarrufun karşılığının ise 20 milyar liranın üzerinde olduğu bildirildi.
KIŞ SAAT UYGULAMASI HER ÜLKEDE FARKLI
Avrupa’da 1980 yılında başlatılan kış saati uygulamasının sona ermesi için Avrupa Parlamentosu’na 2018 yılında bir teklif sunulduğunu anımsatan Erdem, dünya genelindeki saat değişimleri hakkında bilgi verdi. Dünyada Japonya, Çin, Güney Kore, Hindistan, Arap Yarımadası ve Güney Amerika ülkeleri tarafından kış saati uygulamasına hiç geçilmediğini belirtti. Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinde ise kış saati uygulamasında, ülkelerin mümkün olduğunca en doğusundan geçen meridyen saatini tercih ettiklerinin görüldüğünü ifade etti.
Erdem, Türkiye’nin saat dilimlerinin belirlenmesinde coğrafi konum ve kentleşme oranı gibi kriterlerin dikkate alındığını belirtti. Gündoğum saatleri açısından Paris, Berlin, Londra ve Amsterdam gibi şehirlerde gün doğumunun 07.00-07.30 saatleri arasında gerçekleştiğini, okula başlama saatlerinin 08.00, mesai başlangıç saatlerinin ise 08.30 olduğunu ifade etti.
SAAT UYGULAMASINDA VALİLİKLER YETKİLİ
Türkiye’de, Iğdır‘da gün doğumunun yaklaşık 06.40’ta başladığını, başkent Ankara‘da güneşin yaklaşık 07.25’te doğduğu, İstanbul‘da ise gün doğumunun 07.37 olarak gerçekleştiğini belirten Erdem, mesai saatlerinin genelde 08.30’da başladığını söyledi. Türkiye’nin eğitim sistemi bağlamında tekli öğretim 09.00-15.00, ikili öğretim ise 07.30-18.30 saatleri arasında yürütülüyor. Ayrıca, valiliklerin, il bazında ders saatleri ve mesai başlangıç saatlerini belirlemede yetkili olduğunu vurguladı.
Erdem, “Mesai saatleri ve okullardaki ders saatleri planlanırken gün doğumu ve batımı saatleri ile toplumsal şartların göz önünde bulundurulması oldukça büyük önem taşıyor.” diyerek, uygulamaların etkinliğinin artırılması ve toplum sağlığına katkısının önemini bir kez daha ifade etti.
