SpaceX’in Boca Chica, Teksas’taki tesisten fırlatılan Starship roketinin patlamasıyla ilgili yeni bir araştırma, atmosferde geçici bir delik açıldığını gösterdi. Roketin süper ağır güçlendiricisi, 90 km yükseklikte patladıktan sonra, hayatta kalan kısmı 150 km’ye ulaştığında bir başka patlama meydana geldi.
Yapılan araştırmaya göre, bu patlamalar üst atmosferde iyonosfer adı verilen bölgede geçici bir delik oluşturdu. İyonosfer, Dünya ile uzay boşluğu arasındaki son sınırdır ve güneş radyasyonu tarafından elektronlarından arındırılan yüklü parçacıklar bulunur. Starship’in hızının ses hızından daha hızlı olması, bu bölgeye akustik şok dalgaları göndermesine neden oldu.
Rusya’nın Güneş-Dünya Fiziği Enstitüsü’nden atmosfer fizikçisi Yury Yasyukevich, araştırmanın başyazarı olarak, bu tür olayların genellikle uzay araçlarının fırlatıldığında gözlemlendiğini ve patlamaların elektronların yok olmasına neden olarak iyonosferde delikler oluşturduğunu belirtti. Bu durumun, insan yapımı bir patlamanın iyonosferde oluşturduğu belgelenmiş ilk tespit olduğunu söyledi.
Araştırmacılar, deliğin 30 ila 40 dakika sonra kendiliğinden kapandığını ve bu tür deliklerin genellikle roket fırlatmalarından veya volkanik patlamalardan kaynaklandığını belirttiler. Iyonosferik bozulmalar, egzoz iyonize atomların yeniden birleşmesi ve yüklerini kaybetmesi gibi etkilerle ortaya çıkabilir.
Bu olay, atmosferde geçici bir delik oluşturan nadir ve dikkate değer bir fenomen olsa da, bilim insanları bu tür olayların doğal veya insan yapımı nedenlerle oluşabileceğini vurguluyorlar. Araştırmacılar, bu tür olayların incelenmesinin, gelecekteki uzay keşiflerinde ve atmosferik olayların anlaşılmasında önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyorlar.
